آموزش مهارت های زندگی تا چه اندازه در آموزش و پرورش مورد توجه قرار گرفته است؟
کسانی که با آنچه در آموزش و پرورش می گذرد سروکار ندارند گاهی فکر می کنند آموزش مهارت های زندگی در مدارس ما به طور کلی مورد غفلت واقع شده است. این طور نیست. هم اکنون در دوره ابتدایی، کتابی با عنوان «مطالعات اجتماعی» داریم که با رویکرد مهارت های زندگی نوشته شده است. در پایه ششم، کتاب «تفکر و پژوهش» داریم که به مهارت های تفکر و اندیشیدن می پردازد. در پایه هفتم دو کتاب جداگانه برای دختران و پسران داریم با عنوان «تفکر و سبک زندگی». به علاوه کتاب های دینی و ادبیات هم از نکاتی درباره زندگی خالی نیست. این خدمات قابل تقدیر است؛ اما باید نتیجه این آموزش ها ارزشیابی شود. باید دید بعد از آموزش مطالب این کتاب ها، چقدر نوجوانان و جوانان ما در اندیشیدن، رفتار با دیگران، گذشت، خویشتن داری، شکیبایی و انجام اموری که هر روز در جامعه با آن سروکار دارند موفق هستند. نکته ای که باید یادآور شوم مسئله توسعه همه جانبه و پایدار است که در یکی از جراید گفته بودم شبیه آن در مدرسه و به ویژه دبستان است. دو سال پیش کتاب های علوم اجتماعی و اقتصادی را برای یافتن بحث توسعه بررسی کردم. در آن زمان ملاحظه کردم تقریبا از این مسئله اصلی غفلت شده است که امیدوارم دست اندرکاران کتب درسی این نقصان را رفع کنند.
مسئله دیگر این است که معلمان چگونه می توانند از جایگاه معلمی به بهبود کیفیت زندگی در جامعه کمک کنند؟ معلمان باید در نشست های ماهانه به کمبودهایی که مردم ما در زندگی روزانه با آن مواجه اند توجه کنند. کمبودها را دسته بندی کنند، به آنها اولویت بدهند و قطعا نباید بخواهند ده ها رفتار نامناسب را تغییر دهند؛ زیرا این کار در چند سال ممکن نیست. باید چند رفتار مناسب را مورد توجه قرار داد و همه معلمان در تأکید آن بکوشند و آنها را ایجاد کنند. رفتارها باید خیلی اندک و قابل شمارش باشند. معلم ها باید روش تغییر رفتارها را با کمک مشاوران و روان شناسان آموزش دهند. اگر همه معلمان یک مدرسه در عرض شش سال ابتدایی به دنبال ایجاد چند رفتار مطلوب اجتماعی باشند موفق هستند.
مسئله مهم دیگر این است که معلمان چگونه می توانند فرصت های رشد و یادگیری را برای خود فراهم کنند؟ معلم باید دائم با مطالعه سروکار داشته باشد. لزومی ندارد با حقوق اندک معلمی کتاب ها خریده شوند، بسیاری از کتاب ها در کتابخانه ها هست و می توانند از آنها استفاده کنند. وزارت آموزش و پرورش هم موظف است اگر معلمان مدرسه ای با عشق و علاقه (که اکثرا این علاقه را دارند) برای دانش آموزان و کشور و توسعه آن ایده ای در دست اقدام دارند، آنها را یاری کنند. با توجه به خدمتی که معلمان در انتخاب رئیس جمهور محترم انجام دادند دولت باید دست آموزش و پرورش را در این مورد بگیرد. نکته مهم این است که بنده و خوانندگان محترم بپذیریم که همه باید دائم در حال کمال باشیم. اگر این نگاه باشد بسیاری از مسائل حل خواهد شد.
